સુનિતા વિલિયમ્સ સ્ટારલાઈનરઃ ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (આઈએસએસ) પર સુનિતા વિલિયમ્સ અને બુચ વિલ્મોરની ધરતી પર વાપસીની રાહ સતત વધી રહી છે. નાસા-બોઇંગ સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનથી અંતરિક્ષમાં ગયેલા બે અવકાશયાત્રીઓ ક્યાં સુધી અવકાશમાં રહેશે તે મોટાભાગે અવકાશયાનની બેટરી પર નિર્ભર કરશે.
સુનિતા વિલિયમ્સ અંતરિક્ષમાં ફસાઈઃ ભારતીય-અમેરિકન અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ ઘણા દિવસોથી અંતરિક્ષમાં ફસાયેલી છે. વિલિયમ્સ અને અમેરિકન અવકાશયાત્રીઓ બુચ વિલ્મોર નાસા અને બોઇંગના સંયુક્ત સ્ટારલાઇનર ક્રૂ ફ્લાઇટ પરીક્ષણ મિશનના ભાગરૂપે ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (આઇએસએસ) ખાતે હાજર છે. થ્રસ્ટ્સ ફેલ્યોર અને હિલિયમ ગેસ ગળતરને કારણે આ બંનેના પૃથ્વી પર પાછા ફરવાના પ્રયાસો વારંવાર નિષ્ફળ જઇ રહ્યા છે. તેથી નાસાએ આ મિશનને થોડું વધારે લંબાવ્યું છે. પરંતુ વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર અવકાશમાં કેટલો સમય રહેશે?
આખું વિશ્વ આ બંને ખગોળશાસ્ત્રીઓ સુરક્ષિત રીતે પૃથ્વી પર પરત ફરે તેવી પ્રાર્થના કરી રહ્યું છે. સાથે જ નાસા પણ ગ્રાઉન્ડ ટેસ્ટિંગ કરીને તેમની વાપસીમાં કોઇ બાંધછોડ કરવા માંગતું નથી. મોટો પ્રશ્ન એ છે કે સ્ટારલાઇનર વિલિયમ્સ અને વિલ્મોર સાથે પૃથ્વી પર ક્યારે પાછા ફરશે. નાસાએ આ વિશે એક મહત્વપૂર્ણ અપડેટ આપ્યું છે, જે તેની વાપસી વિશે મહત્વપૂર્ણ માહિતી આપે છે.
અંદાજે 45 દિવસથી વધુ સમય માટે રોકાણ
નાસાનું કહેવું છે કે બોઇંગની સ્ટારલાઇનર કેપ્સ્યુલ તેના પ્રથમ માનવસહિત મિશન પર એટલું સારું પ્રદર્શન કરી રહી છે કે તે 45 દિવસમાં કલ્પના કરી હશે તેના કરતા વધુ સમય સુધી અવકાશમાં રહી શકે છે.
5 જૂને નાસાએ સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનને લોન્ચ કર્યું હતું અને તે માત્ર એક અઠવાડિયા સુધી ચાલનારું અભિયાન હતું. પરંતુ વારંવાર ટેકનિકલ ખામીઓને કારણે તેનું રિટર્ન મોડું થઇ રહ્યું છે.
સ્ટારલાઈનર સારી સ્થિતિમાં છે
સ્ટારલાઇનર મિશન ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (આઇએસએસ) પર અટવાયું છે. અવકાશયાન સારી સ્થિતિમાં છે અને કટોકટીમાં આઇએસએસ છોડવા માટે તૈયાર છે. પરંતુ નાસા અને બોઇંગ બંને એ સમજવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે શા માટે સ્ટારલાઇનરની પ્રતિક્રિયા નિયંત્રણ પ્રણાલી (આરસીએસ) થ્રસ્ટર્સમાંના કેટલાકમાં સમસ્યાઓ આવી હતી અને 6 જૂનના રોજ આઇએસએસ સાથે ડોક કરવામાં આવે તે પહેલાં કેપ્સ્યુલમાં કેટલાક હિલિયમ લિકેજ થયા હતા. આ રીતે, સ્ટારલાઇનર ઓછામાં ઓછું ગરમીનો અંત ન આવે ત્યાં સુધી અવકાશમાં રહી શકે છે, કારણ કે પરીક્ષણો અને વિશ્લેષણ ચાલુ રહેશે.
નાસા બોઇંગ સ્ટારલાઇનર મિશન . (NASA)
15 જૂનના રોજ ભ્રમણકક્ષામાં કરવામાં આવેલા પરીક્ષણોએ સમસ્યાનું મૂળ જાહેર કર્યું ન હતું, જોકે એજન્સીના અધિકારીઓએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે સુધારાઓ થયા છે, હિલિયમ લીકને ઠીક કરવામાં આવ્યું છે, અને એક ખામીયુક્ત થ્રસ્ટર્સને છોડીને તમામને પૃથ્વી પર પાછા ફરવા માટે ઉપયોગી માનવામાં આવે છે. સ્ટારલાઇનરના આરસીએસમાં કુલ 28 થ્રસ્ટર્સ છે, જેમાંથી પાંચ ખોટા ચાલી રહ્યા હતા, અને તે પાંચમાંથી ફક્ત એકને જ અનડોકિંગ દરમિયાન ઓફલાઇન લેવામાં આવશે.
ગ્રાઉન્ડ ટીમને પરીક્ષણ માટે સમય મળશે
આરસીએસ (RCS) સ્ટારલાઇનરના સર્વિસ મોડ્યુલમાં છે, જેને પ્રવેશ, ઉતરાણ અને ઉતરાણ પહેલાં દૂર કરવામાં આવશે, તેથી ભ્રમણકક્ષામાં વધારાનો સમય ટીમને કેવી રીતે આગળ વધવું તે સમજવા માટે સમય આપશે. પરંતુ ગ્રાઉન્ડ ટીમોને પરીક્ષણ માટે સમય આપવા માટે, નાસા કહે છે કે સ્ટારલાઇનરને 45 દિવસથી વધુ સમય માટે ડોક કરવાની જરૂર છે, જે આ મિશન માટેની પ્રારંભિક મર્યાદા હતી. સારા સમાચાર એ છે કે અવકાશયાન સંભવત: તે કાર્યરત છે તેના કરતા બમણું લાગે છે.
નાસાની બોઇંગ ક્રૂ ફ્લાઇટ પરીક્ષણ અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ અને બૂચ વિલ્મોરનું પરીક્ષણ કરે છે. (NASA)
સ્ટારલાઇનર મિશન બેટરી પર આધાર રાખે છે
નાસાના કમર્શિયલ ક્રૂ પ્રોગ્રામના મેનેજર સ્ટીવ સ્ટિચે તાજેતરમાં જ પ્રેસને જણાવ્યું હતું કે અમે 45 દિવસની મર્યાદા વિશે વાત કરી છે, જે સ્ટારલાઇનર પર ક્રૂ મોડ્યુલ બેટરી અનુસાર છે, અને અમે તે મર્યાદાને અપડેટ કરવાની પ્રક્રિયામાં છીએ.
સ્ટીચે જણાવ્યું હતું કે, “અમે તે બેટરીઓ અને ભ્રમણકક્ષામાં તેમના પ્રદર્શનને જોઈ રહ્યા છીએ.” તેઓ સ્ટેશન પરથી રિચાર્જ થઈ રહ્યા છે, અને તે જોખમ ખરેખર બદલાયું નથી. તેથી, આગામી 45 દિવસ માટેનું જોખમ અનિવાર્યપણે પ્રથમ 45 દિવસ જેટલું જ છે.
ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન . (NASA)
તેમણે જણાવ્યું કે, સ્ટારલાઇનરને 210 દિવસ અંતરિક્ષમાં રહેવા માટે તૈયાર કરવામાં આવી છે. પરંતુ, અંતરિક્ષમાં સ્ટારલાઇનરનું આ ત્રીજું મિશન છે, અને અવકાશયાત્રીઓ સાથેનું પ્રથમ મિશન છે, તેથી નાસા હજી પણ ભ્રમણકક્ષામાં બેટરીના પ્રદર્શનથી અજાણ છે.
આ મિશન ક્યાં સુધી ચાલશે?
સ્ટિચના જણાવ્યા અનુસાર, આ મિશનને કેટલો સમય લંબાવવામાં આવશે તે હજુ સુધી નક્કી કરવામાં આવ્યું નથી. સ્ટારલાઈનરમાં 12 અલગ અલગ બેટરી હોય છે. તેના લોન્ચિંગ પહેલા એક વર્ષ સુધી જમીન પર આવી જ બેટરીઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેથી ખબર પડી શકે કે તેમાં કોઈ સમસ્યા છે કે નહીં, પરંતુ ખામી જોવા મળી ન હતી.
તેમણે કહ્યું કે હવે અમે ફ્લાઇટમાં બેટરીનું પ્રદર્શન જોઈ રહ્યા છીએ. અમને કોઈ પણ બેટરી સેલમાં કોઈ ઘટાડો દેખાતો નથી. સ્ટારલાઇનર ક્રૂ ફ્લાઇટ ટેસ્ટ (સીએફટી) મિશન મૂળરૂપે લગભગ 10 દિવસ સુધી ચાલવાનું હતું. બુચ વિલ્મોર અને સુનિતા વિલિયમ્સને અવકાશમાં કામ કરવાનો દાયકાઓનો અનુભવ છે.
. (Kirk Sides/Houston Chronicle via Getty Images)
નાસાએ જણાવ્યું હતું કે, વિલિયમ્સ અને વિલ્મમોરે આગામી નેનોરેક્સ મિશનની તૈયારી માટે ખાલી નેનોરાક્સ ક્યુબસેટ જમાવટ કરનારને અલગ કરવા માટે જાપાની પ્રયોગ મોડ્યુલમાં પણ કામ કર્યું હતું.
સ્ટારલાઈનરના પ્રથમ બે મિશન
સ્ટારલાઇનરના પ્રથમ બે અવકાશ મિશન માણસો વિનાના હતા, જેનો અર્થ એ થયો કે તેમની પાસે કોઈ ક્રૂ નહોતો. પ્રથમ, ડિસેમ્બર 2019 માં, તે કમ્પ્યુટરની ખામીઓને કારણે આઇએસએસ સુધી પહોંચવામાં નિષ્ફળ ગયું હતું, જેણે તેને ખોટી ભ્રમણકક્ષામાં અટકાવી દીધું હતું.
સ્પેસએક્સ ડ્રેગન સ્પેસક્રાફ્ટ. (SpaceX)
બીજું, મે 2022 માં, બોઇંગે સ્ટારલાઇનર સુરક્ષિત રીતે આઇએસએસ સુધી પહોંચતા પહેલા ઘણા સુધારા કર્યા હતા, પરંતુ સ્ટારલાઇનરના થ્રસ્ટર્સમાં કેટલીક ખામીઓ હતી. આ બીજું કારણ છે કે નાસા અને બોઇંગને સ્ટારલાઇનરના પુનરાગમન માટે લાંબો સમય લાગી રહ્યો છે, તે જાણવા માટે કે આ અવકાશયાનને થ્રસ્ટર્સમાં કેમ સમસ્યા છે.
બોઇંગ આઇએસએસ (ISS) માનવસહિત મિશનના બે સપ્લાયર્સમાંનું એક છે, જ્યારે અન્ય સ્પેસએક્સ (SpaceX) છે. એલોન મસ્કની કંપની તેની ક્રૂ ડ્રેગન કેપ્સ્યુલનો ઉપયોગ કરે છે, જે સ્પેસએક્સના કાર્ગો ડ્રેગન વ્હીકલ પર આધારિત છે.
Whatsapp channel https://whatsapp.com/channel/0029VaKmdnVHrDZgKfgsso0F
Android app https://play.google.com/store/apps/details?id=appinventor.ai_server.bharatheadlinenews
Instagram https://www.instagram.com/bharatheadlinenews/
